[Wskaźniki makroekonomiczne] CPI

24 czerwca, 2023 Autor Patryk Branicki 2

CPI (Consumer Price Index, Wskaźnik Cen Konsumenckich) – obrazuje zmianę poziomu cen detalicznych. Wskaźnik ten jest miernikiem inflacji, dlatego często bywa nazywany „inflacją CPI”, jednak warto pamiętać, że CPI to nie to samo inflacja bazowa.

Wskaźnik jest różnicą w średniej ważonej cen towarów i usług z koszyka statystycznego gospodarstwa domowego: mieszkania, żywności, opieki medycznej, transportu, paliwa, itd. Czasem określa się go jako miernik poziomu życia oraz preferencji konsumentów.

Inflacja CPI w Polsce (investing.com)

Interpretacja odczytu CPI

CPI jest prezentowany na dwa sposoby.

CPI strefy euro (myfxbook.com)

W zapisie odnoszącym się do wartości bazowej, CPI przyjmuje wartość liczbową. Wartość bazowa wynosi 100.0, więc gdy cena koszyka wzrośnie o 5%, to wskaźnik przyjmie wartość 105.0. Taki sposób prezentacji jest pomocny w porównywaniu cen na przestrzeni lat. Przykładowo, na poniższym obrazku można zobaczyć CPI Islandii w odniesieniu do cen z 1988 roku. CPI wynoszący 590.6 oznacza, że ceny (koszt utrzymania) są obecnie prawie sześć razy większe niż pod koniec lat ’80.

CPI Islandii (px.hagstofa.is)
CPI Badenii-Wirtembergii (myfxbook.com)

Drugim sposobem prezentacji wskaźnika jest wartość procentowa odnosząca się do określonego momentu w przeszłości. Najczęściej można spotkać odniesienia do poprzedniego miesiąca (MoM – Month over Month, m/m) lub poprzedniego roku (YoY – Year over Year, y/y, r/r). Przykładowo: wartość 5% YoY oznacza, że cena koszyka jest obecnie wyższa o 5% niż rok wcześniej.

Wpływ CPI na rynek Forex

Najbardziej korzystna dla gospodarki jest inflacja w okolicach 2%. Taką samą wartość CPI, jako miernika inflacji, można uznać za najbardziej sprzyjającą umacnianiu się danej waluty. Wartości ujemne, oraz powyżej 5% można uznać za sygnały niedźwiedzie. Zmianę CPI w kierunku wartości 2% należy interpretować jako korzystną – wieszczy to spadek inflacji lub odwrócenie deflacji. Zachowanie przeciwne, czyli zmianę w kierunku deflacji lub wzrostu inflacji może prowadzić do interwencji banku centralnego, czyli na przykład zmiany wysokości stóp procentowych.

Wpływ odczytu CPI na EURUSD (tradingview.com)

Jak widać, odczyt wskaźnika może przyczynić się do zmiany trendu. CPI jest rzadko publikowany samodzielnie. Często towarzyszą mu PPI, inflacja, oraz inne wskaźniki, co sprawia, że moment publikacji ma jeszcze silniejszy wpływ na rynek.